Sądy uchylają kary nałożone przez organy inspekcji sanitarnej

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił decyzję sanepidu nakładającą karę 5.000 zł za nieprzestrzeganie obowiązku zakrywania ust i nosa. W uzasadnieniu wyroku WSA w Warszawie wskazuje, że nie było podstaw prawnych do nałożenia na skarżącego obowiązku uregulowanego w rozporządzeniu Rady Ministrów z 19 kwietnia 2020 r., a w konsekwencji ukarania go za jego niewypełnienie. Ograniczenia, nakazy i zakazy zostały bowiem nałożone na podstawie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, przy czym obowiązek poddania się badaniom lekarskim oraz stosowaniu innych środków profilaktycznych i zabiegów można nałożyć jedynie na osoby chore i podejrzane o zachorowanie. Rozporządzenie nakładające powszechny obowiązek zakrywania nosa i ust wprowadzone rozrządzeniem Rady Ministrów z dnia 19 kwietnia 2020 zdaniem Sądu wychodzi poza ustawową delegację i skutkuje to naruszeniem art. 92 ust. 1 Konstytucji RP. Wobec czego obowiązek ten został nałożony bez podstawy prawnej, a tym samym nałożona przez sanepid kara pieniężna jest niezgodna z prawem.

Podobnych spraw jest coraz więcej, a wojewódzkie sądy administracyjne coraz częściej uchylają decyzje organów. Pierwsze tego typu orzeczenia pojawiały się już jesienią 2020 roku, jednak teraz sądy publikują uzasadnienia wyroków i wskazują, że wprowadzane podczas pandemii nakazy i ograniczenia były merytorycznie uzasadnione, ale tryb ich wprowadzenia doprowadził do naruszenia podstawowych standardów konstytucyjnych i praw w zakresie wolności działalności gospodarczej.

Już od początku roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w 21 sprawach wydał wyroki unieważniające bądź uchylające decyzje sanepidu związane z nałożeniem kar na osoby nieprzestrzegające obowiązku zakrywania nosa i ust, ale również naruszenia obowiązku kwarantanny czy zakazu przemieszczania.

Podobne rozstrzygnięcia wydają również inne sądy w innych miastach w Polsce, m.in. w Opolu czy w Szczecinie, gdzie sądy uchylały sankcje nałożone na przedsiębiorców w związku ze świadczeniem usług w czasie tzw. lockdownu.

Należy zatem spodziewać się, że kolejni ukarani zachęceni korzystnymi wyrokami dla skarżących będą kwestionować nałożone kary, co znacząco zwiększy ilość podobnych spraw w sądach administracyjnych.